Ayıplı Araçlarla İlgili Emsal Kararlar

Bu yazımızda, araçlarda görülen ayıpların çeşitlerine göre başlıklar oluşturup, “ayıplı araç emsal karar”larına yer vereceğiz. Bu yazımızı sürekli güncel tutmaya çalışarak, siz tüketicilere, araçlarınızda karşılaşabileceğiniz sorun veya arızalar ile ilgili verilmiş yüksek mahkeme kararlarını okuma imkanı sağlayacağız.

Ayıplı araçlarla ilgili emsal kararlar nelerdir? Yargıtay, hangi durumları ayıp olarak nitelendirmektedir? Tüketici, hangi ayıplar karşısında hangi seçimlik haklarını kullanabilir? İşte bu gibi sorunların cevaplarını bulabileceğiniz ayıplı araçlarla ilgili emsal kararlar şu şekildedir:

Emsal Kararlar:

-Ayıplı araç emsal karar – 1

Tüketici, çok ufak sorunları ortaya çıkan aracının ayıpsız misli ile değişimini veya sözleşmeden dönerek bedelinin iadesini isteyemez ise de bu sorunlar sebebiyle aracın değerindeki eksilmeyi (satış bedelinden indirim) talep edebilir. Konu hakkında verilen karar şu şekildedir. 

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi / Mart 2021

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ : … BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 3. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … 3. ASLİYE HUKUK (TÜKETİCİ) MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki malın ayıplı olmasından kaynaklanan misli ile değişim veya bedelin iadesi davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacının istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalılardan … Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş.’nin Seat marka otomobil ithal ettiğini, söz konusu otomobili diğer davalı … Otomotiv Otelcilik Turizm İnşaat San. Ve Tic. A.Ş.’den, 14.05.2016 tarihli, 277054 sıra nolu fatura ile satın aldığını ve araca … plakası takıldığını, aracı bir süre kullandıktan sonra sol arka kapı menteşelerinde sökülme izleri bulunduğunu fark ettiğini, aracı bir ustaya götürdüğünde, tarafına, sol arka kapının menteşe bağlantılarının orijinal olmadığı, menteşelerin gövdeye bağlanma noktalarının fabrika çıkışında bu şekilde olmayacağı, ayrıca kapının ayarının da bozuk olduğu, bu nedenle aracın sol arka kapısının olması gerektiği gibi durmadığının belirtildiğini, sonrasında aracı 07.06.2016 tarihinde … Otomotiv’e götürerek gösterdiğini ve aracın ayıplı olduğunu ihbar ettiğini, … Otomotiv’in, aracın boyasında bir sorun olmadığını, sol arka kapı menteşe üzerindeki izlerin fabrikasyon olduğunu, fabrika kontrollerinde sorunsuz olarak onay alındığını belirttiğini, bunun üzerine … Otomotiv’e, bunun bir ayıp olduğunu beyan ederek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep ettiğini belirtir bir dilekçe verdiğini, ayrıca diğer davalı … Otomotiv’e ait internet sayfasından şikayet oluşturarak aracın değişimini talep ettiğini, ancak olumlu bir gelişme olmadığını belirterek, davacıya 14.05.2016 tarihli, 277054 sayılı fatura ile satılan … plaka sayılı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine; bunun mümkün olmaması halinde sözleşmeden dönme hakkını kullandığını ve satış bedeli olan 47.750TL’nin fiili ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar ; davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuş, bölge adliye mahkemesi tarafından başvurunun esastan reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir .
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacının ayıp oranında indirim talebine yönelik temyiz itirazlarına gelince; 6502 sayılı yasanın 11/1. maddesinde, malın ayıplı olması durumda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir. Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki tüketici bu hakkını kullanırken objektif iyiniyet kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır.
6502 sayılı yasa 11/3. maddesinde “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.” düzenlemesi mevcuttur. Davaya konu aracın sol arka kapı menteşesinde ve menteşe vidasında çizikler ve rütuş boyalarının bulunması ve bilirkişi raporuna göre bunun düzeltilmesi için gereken bedelin 100 TL olması, davaya konu araçta bulunan çiziklerin konumu, yeri, büyüklüğü, aracın kullanılmasına ve değerine etkileri, giderilmesi için gereken bedel nazara alındığında, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini ve yahut sözleşmeden dönmeyi gerektirir boyutta bulunmadığı kanaatine varılıp iyi niyet kuralları göz önünde bulundurulduğundan bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de davacının istinaf ve temyiz dilekçelerinde ayıp oranında indirim de talep ettiği nazara alındığında mahkemece, aracın sol arka kapı menteşesinde ve menteşe vidasında yer alan çizikler ve rütuş boyalarının bulunmasına ilişkin ayıbın giderim ve var ise araç değeri üzerinde oluşturacağı değer düşüklüğüne ilişkin ayıp nedeniyle seçimlik haklardan, bedel indirim uygulanmasının uygun olacağı değerlendirilerek sonucuna göre hüküm tesisi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
…
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte belirtilen nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun’un 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 13/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

-Ayıplı araç emsal karar – 2

Tüketici, satın almış olduğu sıfır kilometre aracı satıcıya teslim etmeden faize hak kazanamaz. Yağ uyarı lambası yanan bir araç hakkında verilen karar şu şekildedir. 

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi / Mart 2020

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı … Oto Satış ve Servis Tic. A.Ş.’den 0 km araç aldığını, aracın yağ uyarı lambasının uyarı verdiğini, dava konusu araç ile aynı marka ve model araçların motor yağı eksiltme noktasında problemli olduğuna ilişkin bir çok haber ve mahkeme kararı bulunduğunu, aracın imalattan kaynaklı olarak gizli ayıplı olduğunu ileri sürerek, sözleşmenin iptali ile ödenen bedelin iadesine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulüne, dava konusu … şase numaralı … marka otomobilin her türlü vergi , harç, borç, ve takyidattan arındırılmış bir şekilde davacı tarafından davalılara iadesine, araç bedeli olan 51.534,36-TL bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
…
2- Davacı, eldeki dava ile ayıp nedeniyle sözleşmeden dönerek ödemiş olduğu bedelin iadesini talep etmiş, mahkemece tüm deliller toplanmak ve teknik bilgi gerektiren hususlarda bilirkişi görüşü de alınmak suretiyle davanın kabulü ile dava konusu araç için ödenen bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar vermiştir. Ancak; davaya konu malın davacı tarafça davalılara iadesi gerçekleşmeden bu alacağı için faiz istemesi mümkün değildir…”

-Ayıplı araç emsal karar – 3

Tüketici, sözleşmeden dönerek, araç bedelinin iadesini talep etse fakat bu talebi hakkaniyet kuralları gereği kabul edilmeyerek, araçtaki değer kaybının tahsiline karar verilse dahi, aleyhine vekalet ücretine hükmedilemez. Yargılama giderlerinin tamamından satıcı sorumludur. 

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/Mart 2019

“… Davacı, davalı şirketten 28.09.2011 tarihinde 64.201,46 TL bedelle Volkswagen marka otomobil satın aldığını, araçta bir takım ayıplar bulunduğunu, bu durumun 14.12.2012 tarihli noter ihtarı ile davalılara bildirilerek bedel iadesinin talep edildiğini ileri sürerek, aracın gizli ayıplı olması nedeniyle fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla, 64. 201,46 TL’nin ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, 1.092,32 TL değer kaybının yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
… Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucu, imalattan kaynaklanan ayıp nedeniyle sözleşmeden dönmenin mevcut durumda haklı görülmediğinden değer kaybına hükmedilmiş olup, davada gerçek anlamda reddedilen bir kısım bulunmamaktadır. Bu durumda, davalı vekili lehine vekalet ücretine ve davacı aleyhine yargılama giderine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir…  28/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.“

-Ayıplı araç emsal karar – 4

Motor kaputunun değiştirilmiş olduğu bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2018

“… Mahkemece dava konusu araç üzerinde konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi heyetine inceleme yaptırılarak araçtaki ayıbın gizli veya açık ayıp olup olmadığı ve bu mevcut bulguların üretim hatasından mı yoksa kullanım hatasından mı kaynaklandığını kesin olarak belirleyecek Yargıtay ve taraf denetime elverişli rapor alınarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekir…”

-Ayıplı araç emsal karar – 5

Güvenle kullanılamaz hale gelen bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2018

“Davacı, davalı … Oto Servis ve Ticaret A.Ş.’den 25/12/2015 tarih ve 766534 sayılı fatura ile 3.20 d … markalı … plakalı otomobili 60.365,00 Euro bedelle satın aldığını … aracın halihazırda güvenle kullanılamaz halde olduğunu, araçta olağanüstü ayıplar bulunduğunu belirterek dava konusu otomobilin misliyle değişimini, mümkün olmadığı takdirde bedelinin iadesini istemiştir.
Yerel mahkemece, Davanın kabulüne, dava konusu … şase, … motor numaralı 2013 model … 320d X-drive marka – model aracın tüm masrafları davalı tarafa ait olmak üzere ayıpsız yenisi ile değiştirilmesine, karar verilmiştir…yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA”

-Ayıplı araç emsal karar – 6

Panel ışıkları sönen (panelin işlevini kaybettiği) ve 2. el olarak satın alınan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2018

“Davacı, … isimli bayiden ilk sahibi tarafından satın alınan, daha sonra noter satışı ile devralınan 2012 model Fluence marka otomobilde panel ışıklarının sönmesi ve panelin işlevini kaybetmesi arızası meydana geldiğini … gösterge panelindeki arızanın giderilmesi amacı ile onarım talebinde bulunulduğu ancak çeşitli parça değişikliklerine rağmen arızanın giderilemediğin tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ayıplı aracın bedeli olan 46.750,00 TL ile aracın satın alındığı tarih itibariyle işleyecek ticari faizin davalı taraftan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile davacının uhdesinde bulunan … marka 2012 model …plakalı ve … şasi numaralı aracın, üzerindeki davacıdan kaynaklanan tüm takyidatlardan ari bir şekilde davalıya iadesi ile, söz konusu araç için ödenen ve noter satış sözleşmesinde belirtilen 44.750,00 TL’nin aracın iade tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir…hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA…”

-Ayıplı araç emsal karar – 7

Satın alındıktan sonra sürekli arızalanan, bir türlü tamir edilemeyen bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2018

“Davacı, 31.10.2011 tarihinde davalı firmadan 59.900,00.-TL karşılığında sıfır km 2012 model … Sport … marka beyaz renkli … plakalı aracı satın aldığını, aracın satın alındıktan bu yana sürekli arızalandığını, aracın bir türlü tamir edilemediğini, hali hazırda ayıbının devam ettiğini belirterek, davalıdan satın alınan dava konusu ayıplı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bunun mümkün olmaması halinde 59.900,00 TL nin ticari avans faizi ile birlikte iadesini istemiştir. 

… Mahkemece, davanın kabulü ile aracın ayıpsız misli ile değişimine karar verilmiş ise de, ayıpsız misli ile değişimine karar verilen araçta takyidat bulunup bulunmadığı araştırılıp araç üzerinde takyidat bulunması halinde misli ile değişim kararı verilemeyeceği gözetilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi, bulunmaması halinde ise kararda takyidattan ari olarak teslim edilmesi gerektiğinin belirtilerek hüküm oluşturulması gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

-Ayıplı araç emsal karar – 8

Uğultulu ses ve seyiri sırasında titreme oluşan, arızası giderilemeyen ve kapılarında sonradan boyama işlemi olan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2018

“Davacı, davalı şirketten … Plakalı …marka, beyaz renkli, 2009 model, aracı satın alındığı, araçta uğultulu ses ve seyiri sırasında titreme oluştuğunu, defalarca yetkili servise götürüldüğünü ancak arızanın giderilemediğini, ayrıca aracın kapılarında boya olduğunu tespit edildiğini ileri sürerek araçtaki gizli ayıplar nedeniyle aracın misli ile değiştirilmesine olmadığı takdirde 103.681,41 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilmesini talep etmiştir. 
Davalı, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.

Mahkemece yapılması gereken iş, hangi arızaların kullanıcı hatası, hangilerinin imalattan kaynaklı hata olduğu, bu arızlardan hangilerinin açık hangilerinin gizli ayıplı olduğu ve ayıpların kaynağının kaza olup olmadığının sonraki iş emirleri de irdelenmek suretiyle … rapor alınmak karar verilmesi gerekir.”

-Ayıplı araç emsal karar – 9

Satın aldıktan kısa süre sonra arızaların ortaya çıktığı, “gösterge ekranında ısıtma lambası yanıyor”, “motor egzoz uyarı ikazı yanıyor, araç çekişten düşüyor” şikayeti ile servise götürülen bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2018

“Davacı, 08.08.2012 tarihinde davalı şirketten 76.418,16 TL karşılığında 0 km … markalı araç satın aldığını, araç bedelinin 27.000 TL’sini peşin, 49.418,016 TL’sini de diğer davalı … .. Tüketici Finansmanı A.Ş’den alınan kredi ile ödediğini, aracı satın aldıktan kısa bir süre sonra arızaların ortaya çıkmaya başladığını, farklı tarihlerde “gösterge ekranında ısıtma lambası yanıyor”, “motor egzoz uyarı ikazı yanıyor, araç çekişten düşüyor” şikayeti ile servise götürdüğünü, onarım hakkını kullanmasına rağmen garanti süresi içinde arızaların sık sık tekrarladığını, davalıya ihtarname göndererek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini istediğini, ancak sonuç alamadığını, krediyi veren diğer davalının da ayıplı maldan müteselsilen sorumlu olduğunu ileri sürerek aracın ayıptan ari misli ile değiştirilmesine, aksi halde satış tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte araç bedelinin ve 10.000 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline tahsiline karar verilmesini istemiştir. 

Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu 2012 model … marka aracın takyidatlarından ari olarak davalılara iade edilerek aynı marka model aracın davalılardan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.”

-Ayıplı araç emsal karar – 10

Ekranında “motor ısı arızası” uyarı yazısı çıkan, “park yardım sistemi arızası” veren bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi /2018

“Davacı, davalı şirketten 31/05/2013 tarihinde … marka aracı fatura değeri olan 57.673,75 TL bedelle satın aldığını, aracın aralıklı olarak 11/02/2014 tarihinde araç ekranında “motor ısı arızası” uyarı yazısı ile, 22/04/2014 tarihinde yine aynı uyarı sebebiyle ve 18/07/2014 tarihinde yine aynı uyarı ile birlikte bu kez “park yardım sistemi arızası” vermesi sebebiyle servise götürüldüğünü, bu şekliyle maldan yararlanamamasının süreklilik arz etmesi nedeniyle bu araçtan fayda göremediğini, aracın fabrikasyon kaynaklı üretim hatalı olduğunu, tüm bu nedenlerle ayıplı satılan malın iadesi ile ödenmiş olan 57.763,75 TL’nin ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, açılan davanın Kabulü ile ayıplı malın satın alma bedeli olan 57.673,75 TL’nin karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, dava konusu … şase nolu aracın satıcı … Motorlu Araçlar Ltd. Şti.’ye iadesine karar verilmiştir. Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporu olayı aydınlatmaya yeterli düzeyde bulunmamaktadır. Bilirkişinin dosya üzerinden değerlendirme yaparak sonuca ulaştığı anlaşılmaktadır. … Mahkemece, araç üzerinde keşif yapılarak araçtaki ayıbın kullanım hatası mı yoksa imalat hatası mı olduğu hususu araştırılması gerekirken, dosya üzerinden yapılan yetersiz bilirkişi incelemesi sonucu karar verilmesi doğru değildir.”

-Ayıplı araç emsal karar – 11

Şanzımanında sorun (imalat hatası) olan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2017

“…Davacı, …plakalı … 08/03/2012 tarihinde, … TL bedelle davalı … A.Ş.’den satın aldığını, … bilirkişi raporunda; araçtaki sorunun şanzımandan kaynaklandığı ve şanzımanda üretim hatası olduğu, aracın aypılı olduğu ve ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğunun tespiti yapıldığını, araçtaki arızanın üretim hatasından kaynaklanması, ayıbın gizli nitelikte olması ve araçtan faydalanamaması nedeniyle araç bedelinin iadesi ile delil tespiti harç ve giderlerinin iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

… Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. … Tüketici, yasayla kendisine tanınan dört seçimlik hakkından birini tercih etmekte özgürdür.

Davacı eldeki davada sözleşmeden dönerek ayıplı ürünün fatura satış bedelinin tahsilini istemekte olup, dava konusu aracın satış bedelinin davacının talebi doğrultusunda iadesine karar verilmesi gerekir.”

-Ayıplı araç emsal karar – 12

şasi numarasının farklı gösterildiği, aslında pert olan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2017

“Davacı, davalı taraftan … Plakalı … … sedan marka aracı satın aldığını, ancak aracın şasi numarasının farklı gösterilerek, aslında pert olan aracın satıldığını ileri sürerek … alım satım ücreti, … masraf olmak üzere toplamda … nin faiziyle birlikte davalı taraftan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının aracı serviste kontrol ettirerek ve beğenerek satın aldığını, davacının bu araç ile kaza yaptığını ve 4 yıldır kullanılmakta olduğunu, davacının sözleşmeden dönme hakkını süresinde kullanmadığını, aracın … TL.ye satıldığını ileri sürerek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, taraflar arasında yapılan araç satış sözleşmesinin feshi ile… plakalı aracın davalıya aynen iadesi ve teslimi ile, satış bedeli olan davacı tarafça ödenen 29.500 TL nin davalı tarafından davacı tarafa ödenmesine karar verilmiştir.”

-Ayıplı araç emsal karar – 13

Motorunun change olduğu ve trafik tarafından el konulan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2017

“Davacı, davalı adına kayılı olan aracı satın aldığını, aracın change olduğunu ve araca el konulduğunu, ileri sürerek araç bedeli ve yapılan masraflara ilişkin olarak 21.667,35 TL’nin davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı … davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılmamıştır.
Davalı …, galerisinin sahibi olduğunu, dava konusu aracın satışına aracılık ettiğini, aracın change olduğuna ilişkin bilgi sahibi olmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece … davanın kabulüne karar verilmiştir.”

-Ayıplı araç emsal karar – 14

Birçok kez servise götürülen, birçok parçası değiştirilen bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2017

“Davacı, davalı … Otomotiv ve Servis Hizmetleri A.Ş.’den … marka … model aracı satın aldığını, aracı aldığı tarihten itibaren birçok kez servise götürmek zorunda kaldığını, aracın birçok parçasının değiştiğini, son yaşanan arızada aracın motorunun düştüğünü … ileri sürerek, dava konusu araç bedeli 51.276,59-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, … aracın davacı tarafça davalı satıcıya teslimine, fatura bedeli olan 51.276,59-TL bedelin dava tarihinden itibaren avans faizi ile davalılardan tahsiline … oybirliğiyle karar verildi.”

-Ayıplı araç emsal karar – 15

Alındığı günden itibaren sürekli ve devamlı olarak yokuş aşağı 2. vitese geçirildiğinde viteste kaçırma sorunu olan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2017

” Davacı, davalı şirketten 30/06/2008 tarihinde almış olduğu 2008 model Ford Fiesta model araçta aldığı günden itibaren sürekli ve devamlı olarak yokuş aşağı 2. vitese geçirildiğinde viteste kaçırma sorunu olduğunu, bir kaç kez servise götürmesine rağmen sorunun tespit edilemediğini, 30/11/2013 tarihinde aynı şikayetle yeniden aracı servise götürdüğünde arızanın tespit edilerek, kendisinden işçilik ve parça masrafları olarak 3.434,51 TL talep ettiklerini, garanti süresi içinde belirtilen arızanın daha sonradan tespit edilmiş olmasının servisin hatası olduğunu, arızanın garanti kapsamındaymış gibi mağduriyetinin giderilmesi gerektiğini ileri sürerek; ayıplı malın arızasının yetkili servis tarafından giderilmesinin sağlanmasına…karar verilmesini istemiştir. 
…O halde mahkemece, davacının talebi yönünde inceleme ve araştırma yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir… gününde oybirliğiyle karar verildi.”

-Ayıplı araç emsal karar – 16

35 yaşındaki bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2015

“Davacı, davalılar adına kayıtlı traktörü 05/04/2011 tarihli noter sözleşmesi ile satın aldığını, traktörü satın aldıktan sonra araçta randıman ve güç kaybı olduğunun farkına vararak servise gittiğinde traktörün motor blokunda çatlak ve gizli dikiş olduğunun … tazminatına karar verilmesini istemiştir.
… Dosya kapsamı incelendiğinde, davaya konu traktörün 1972 model olduğu, davacı tarafından 05.04.2011 tarihli araç satış sözleşmesi ile traktör 35 yaşındayken 1.000,00TL kasko değeri ile satın alındığı görülmektedir. Hal böyle olunca, aracın hayli eski olması nedeniyle, bahse konu ayıbın beklenebilecek bir ayıp olduğu, tamirin olağan kullanımı aşacağı değerlendirilmeksizin, davanın reddi yerine, kabulüne karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.”

-Ayıplı araç emsal karar – 17

Motorundan olağan olmayan sesler gelen, yağ eksiltmeye başlayan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2017

” Davacı, davalı ……’nin üreticisi olduğu otomobili diğer davalıdan 45.827,38 TL bedel ödeyerek 5.5.2011 tarihinde satın aldığını, aracın trafiğe çıktığı andan itibaren yüksek hızda kullanıldığında belirli aralıklarla motorundan olağan olmayan sesler geldiğini ve egzoz çeperinin kurum bağladığını, 50.000 km’de iken yağ eksiltmeye başladığını ve motor yağ lambasının uyarı verdiğini, arızanın yetkili servise bildirilmesi üzerine cevaben motorda ciddi hasar olduğu ve rektefiye gerektiğinin bildirilmesi üzerine garanti kapsamında olan aracın yenisiyle değiştirilmesini talep ettiğini … araç satış bedeli olan 85.422,10 TL’nin ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

..ayıplı ifa halinde satıcı, sağlayıcı, üretici veya ithalatçı müteselsilen sorumludur. “

-Ayıplı araç emsal karar – 18

Boyaları dökülen bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2016

” Davacı, davalı şirketten 2011 tarihinde …. araç satın aldığını, … aracının boyalarının döküldüğünü fark ettiğini … ayıplı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini istemiştir.

Somut olay, yukarıda belirtilen ilke ve kurallar ışığında aracın sağ arka çamurluğunun alt uç kısmındaki 9.5 cm uzunluğundaki ve en geniş kısmı 0.9 cm olan boya soyulması değerlendirildiğinde ayıp nedeni ile bedel indirimine karar verilmesi gerektiği”

-Ayıplı araç emsal karar – 19

Kaportasında fabrika hatasına dayalı boya dökülmeleri olan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2014

“Davacı, davalılardan satın alınan Volkswagen Transporter marka aracın kaportasında fabrika hatasına dayalı boya dökülmeleri nedeniyle ayıplı olduğunu ileri sürerek; … tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Bu itibarla mahkemece … aracın ayıpsız ikinci el değeri ile … kaportasının boyandığı da dikkate alınarak tespit edilecek ikinci el değeri belirlenmeli iki değer arasında oluşan farka hükmedilmesi gerekir”

-Ayıplı araç emsal karar – 20

Motorundan ses gelen ve yağ pompasında arıza olan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2016

“Davacı, davalılardan … Otomotivden …marka aracı satın aldığını, … motordan ses gelmesi üzerine yetkili servise götürüldüğünü ve yağ pompasında yine arıza tespit edildiğini ileri sürerek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini … talep etmiştir.

… Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Yukarıda açıklandığı şekilde tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. “

-Ayıplı araç emsal karar – 21

4×4 sisteminde ve şanzımanında sorun yaşanan bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2017

“… Mahkemece, davanın kabulüne, dava konusu … model aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, ayıplı aracın davacı tarafından davalı … Oto San. Tic. Ltd Şti ne iadesine karar verilmiş; hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
… 
2-Davacı, eldeki davalıdan satın aldığı aracın ayıplı olduğunu ileri sürerek ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep etmiştir. Dava konusu aracın ayıplı olduğu mahkemenin de kabulündedir. Ancak servis kayıtlarından dava konusu aracın davacı elindeyken hasar gördüğü ve bu nedenle servise gittiği anlaşılmaktadır. Dava konusu araç davacı elinde iken hasar görmüş olup araçta değer kaybı meydana gelmiştir. Aracın değişimine hükmedildiğinden araçtaki değer kaybı davacı tarafça karşılanmalıdır…”

-Ayıplı araç emsal karar – 22

Bagaj ve stop kapağında ayarsızlık ile sağ arka camında boya akıntısı olan bir araç hakkında:

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu/2017

“… ayıp nedeni ile bedel indirimine karar verilmesi gerektiği kabul edilmelidir…”

-Ayıplı araç emsal karar – 23

Sol ön kapının tamamen farklı ölçüde boyalı olduğu bir araç hakkında:

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi/2018

“Davacı, 24/04/2013 tarihinde davalıdan … 1.5 dci 75 bg model otomobil aldığını, 08/01/2015 tarihinde … marka araçla aracını takas etmek istediğinde sol ön kapının tamamen farklı ölçüde boyalı olduğunu öğrendiğini… aracın iadesi ile ödediği bedel olan 38.401,25 TL nin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. … Bu durumda davacının aracında mevcut olan tüm boya kusurlarının yol açtığı değer kaybı hesaplanması gerekmektedir…”

-Ayıplı araç emsal karar – 24

Her ne kadar tüketicinin korunması kapsamında doğru bulmasak da, birçok parçasındaki boya kalınlıklarının farklılığı tespit edilen bir araç için, misli ile değişim değil, araçtaki değer kaybının tüketiciye ödenmesine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına dair Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2020/4252 E. 2020/4589 K. sayılı kararı şu şekildedir:

“MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı ilk derece mahkemesi sıfatıyla Bakırköy 2. Tüketici Mahkemesince 2014/1898 esas 2016/1942 karar sayılı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi’nin 2017/31-2017/900 karar sayılı kararının süresi içinde davacılar ve davalılardan … Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, 23.01.2014 tarihinde dava konusu otomobili satın aldığını, aracın bakımı için yetkili servise götürdüğünde aracın tavanının iki farklı yerinde, motor kaputunun üç farklı yerinde, bagaj kaputunun iki farklı yerinde, sağ kaputunun dört farklı yerinde, sol kaputunun dört farklı yerinde boya kalınlıkları arasında fark tespit edildiğini ve bu bölgelerin lokal boyalı olduğunun öğrenildiğini, bu haliyle aracın ayıplı olduğunu ileri sürerek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalılar ilk derece yargılama makamına sunmuş oldukları yanıt dilekçeleri ile dava konusu aracın üretimden kaynaklı ayıplı olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.

İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne karar verilmiş; davalıların istinaf talebi İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesince incelenerek; İstinaf başvurusunun HMK m. 353/1-b-3 uyarınca esastan kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, …Davacı ayıptan doğan haklardan dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep etmişse de, aracın ayıpsız değeri ile ayıplı değeri ve bunların oranı ile ayıbın niteliğine göre 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’un 11/3 ncü maddesi uyarınca bedelden indirim yapılması kanaati ile bu kapsamda davanın kısmen kabulüne ve 7.173,00TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Bu karar süresi içinde davacı ve davalılardan … Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. vekilince temyiz edilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

…Bölge Adliye Mahkemesi kararında bir isabetsizlik bulunmadığından, yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 369,99 TL. kalan harcın temyiz eden davalı … Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.’den alınmasına, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 22/09/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.”

-Ayıplı araç emsal karar – 25

Satın alındıktan sonra sağa çeken bir araç ile ilgili:

Hukuk Genel Kurulu 2017/1646 E. , 2021/707 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

1. Taraflar arasındaki “satılan aracın ayıplı olduğu iddiasına dayalı misli ile değişim ve tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 19. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir.
2. Direnme kararı davacı vekili ve davalı … Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
4. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin oto kiralama işinde kullanılmak üzere … Stepway marka aracı, davalı … Otomotiv Tic. Ltd. Şti.’den 30.035,08TL bedelle satın aldığını, aracın 23.02.2012 tarihinde teslim edildiğini, aracın trafiğe çıkar çıkmaz ciddi şekilde sağa çektiğinin anlaşılması üzerine teslimden sonra 5-10 dakika içerisinde yetkili servise geri götürdüğünü, servis tarafından yapılan ilk incelemelerde aracın kusurunun ne olduğunun anlaşılmadığını, arızanın tespiti için aracın tüm hareketli ve kapalı aksamlarının açılarak kontrol edileceğinin müvekkiline belirtildiğini, aracın dava tarihi itibariyle hâlen serviste olduğunu ve teslim edilmediğini, davalı … Otomotiv Ltd. Şti. tarafından gönderilen 02.04.2012 tarihli ihtarnamede aracın kendilerine onarım için bırakıldığı ikrar edilmekle birlikte, onarım için yazılı onay verilmediğinin iddia edildiğini, ancak araç için düzenlenen garanti ve bakım belgesinin 4. sayfasındaki “Garanti Kapsamı Müşterinin Yararlanacağı Haklar” bendinde ”Hatalı parçanın onarım veya değiştirme gereğini müşteriye bilgi vererek karar altına alma hakkı … yetkili servisine aittir.” hükmünün yer aldığını, bu madde kapsamında davalı servisin herhangi bir onay almasına gerek olmadığını, davalı … Otomotiv Tic. Ltd. Şti.’ye gönderilen ihtarnamede, kontrol ve onarım konusunda herhangi bir sınırlamaya gitmediklerini ve aracın yenisiyle değiştirilmesini ya da sıfır km özelliği korunarak aracın yedi iş günü içinde teslim edilmesinin istendiğini, ancak davalı … Otomotiv Tic. Ltd. Şti.’nin ihtarnameye kayıtsız kaldığını ileri sürerek öncelikle aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bunun mümkün olmaması durumunda araç bedelinin iadesine, ayrıca aracın çalıştırılamamasından dolayı mahrum kalınan gelirin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar Cevabı:
5. Davalı … Otomotiv Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; davacının aracını müvekkili şirkete getirdiğinde iş emri formunu imzaladığını, şirket çalışanlarına aracın hiçbir parçasının sökülmesini istemediğini bildirdiğini, davacının onayı olmadan aracın açılması ve sorun varsa tamir edilmesi gibi bir durumun mümkün olmadığını, bu husus davacıya anlatılmasına rağmen davacının aracın kaputunun açılmasını istemediğini ve aracın yenisi ile değiştirilmesini bildirdiğini, aracın motor aksamı açılmadan araçta bir sorun olup olmadığının tespit edilmesinin mümkün olmadığını, aracın onarımının davacı tarafından engellenmesi nedeniyle de gelir kaybı talep edilmesinin yerinde olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
6. Davalı … Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; araçla ilgili şikâyetin araç kurcalanmaksızın giderildiğini, hâlihazırda araçta devam eden herhangi bir arızanın bulunmadığını, davacının aracı servise bırakmakla onarım hakkını kullanmış sayıldığını, davacının onarım hakkını kullandıktan sonra bu hakkından vazgeçerek diğer seçimlik haklarını kullanmasının mümkün olmadığını, yalnızca bir kere servise gelen aracın değişiminin istenemeyeceğini, araçta kullanıma engel arıza oluşmadığını, davacının aracı kendi isteğiyle servise bıraktıktan sonra geri almaktan kaçındığını, davacının kendisinin neden olduğu durum nedeniyle gelir kaybını talep edemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararı:
7. … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 10.10.2013 tarihli ve 2012/254 E., 2013/325 K. sayılı kararı ile; alınan bilirkişi raporunda, davaya konu olan aracın davacı tarafından satın alındığında sağ tarafa çekme arızasının bulunduğu ve bunun açık ayıp niteliğinde olduğu, keşif sırasında yapılan incelemelerde bu arızanın giderilmiş olduğu, aracın sürüş tekniğinin ve özelliğinin “0” km başka bir araç ile mukayese edilmesi sonucunda aynı olduğunun tespit edildiği, aracın alt kısmında ve mekaniğinde yapılan incelemelerde ön düzen ayarları ile parçaların, amortisörün ve şanzımanın bağlantı elemanları ile cıvatalarından fabrika çıkışı sonrası anahtar izlerinin bulunduğu, ancak ön düzen ayarları dışında diğer oynanan aksamlarda ne gibi işlem yapıldığının tespit edilemediği, davaya konu aracın ayıplı olduğunun bilirkişi incelemesi ile anlaşıldığı, aracın teslim edildiği gün satıcıya ait servise getirilmesi karşısında ayıp ihbarının da süresi içinde yapıldığı ve davanın da süresinde açıldığı, davacının seçimlik hakkını aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi yönünde kullandığı ve aracın açıkça ayıplı olması karşısında aracın yenisiyle değiştirilmesi talebinin yerinde olduğu, davalı tarafından düzenlenen garanti belgesinde aracın arızalarının belirlenen garanti süresi içinde giderileceğinin taahhüt edilmesi, davalının aracın satıcısı yanında servis hizmetini de yürütmesi karşısında aracın ayıplarından sorumlu ve bu nedenle alıcının onayına gerek olmadan ayıpları gidermekle yükümlü olduğu, davalının bu yükümlülüğünden kurtulmak amacıyla davacının onay vermediğini ileri sürmesinin doğru olmadığı, davacının araçtaki ayıbı fark ettiğinde aracını yine davalıya ait servise getirdiği, satıcının buna rağmen yazılı onay beklemesinin ancak aracın yenisiyle değiştirmesi yükümlülüğünden kurtularak ücretsiz onarımla yetinme gayreti olabileceği, ayrıca davalıların üzerlerine düşen 30 gün içinde onarım yükümlülüğünü de yerine getirmedikleri, davacının kazanç kaybı talebinin ise, aracın bu süre içinde kendisinde kalması hâlinde amortisman bedeli veya elde ettiği kazancın tenzili yapılamayacağından yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, aracın iadesine ve davacının kazanç kaybı talebinin ise reddine karar verilmiştir.
Özel Daire Bozma Kararı:
8. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
9. Yargıtay (Kapatılan) 19. Hukuk Dairesince 17.12.2014 tarihli ve 2014/12798 E., 2014/18263 K. sayılı kararı ile;
“…Davacı vekili, davalılardan … A.Ş.’nin Türkiye distribütörü diğer davalının yetkili satıcısı bulunduğu aracın müvekkilince satın alındığını, aracın ciddi bir şekilde sağ yöne çektiğinin görülmesi üzerine aynı gün davalılardan …Ltd. Şti.’ne bırakılmış ise de arızanın ne olduğu bildirilmediği gibi, onarımının da gerçekleştirilmediğini, hâlen davalıya ait serviste bulunduğunu, aracın ayıplı olması nedeniyle müvekkilinin araçtan yararlanamamasının süreklilik kazandığını belirterek, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini, bunun mümkün olmaması halinde araç bedelinin iadesini ve ayrıca aracın çalıştırılmamasından dolayı mahrum kalınan gelir kaybına karşılık şimdilik 1.000.00TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri ayrı ayrı sundukları cevap dilekçeleriyle davacı iddialarının yasal dayanağının bulunmadığını bildirerek, davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda satıma konu aracın ayıplı olduğunun kanıtlandığı, davalıların onarım yükümlülüklerini de yerine getirmediklerinin saptandığı, ancak davacı yanın kazanç kaybına yönelik isteminin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davaya konu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, davacıda bulunan aracın davalıya iadesine, davacının kazanç kaybı talebinin reddine karar verilmiş, hüküm taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu yeterli inceleme ve araştırmayı içermediği gibi, kendi içerisinde çelişkiler barındırmakta olup, bu hâliyle Yargıtay denetimine de elverişli değildir. Bu durum karşısında araç üzerinde keşif yapılarak, konusunda uzman bir bilirkişiden rapor alınmak suretiyle dosyadaki tüm deliller de birlikte değerlendirilerek varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm tesisinde isabet görülmemiştir,…” gerekçesiyle kararın bozulmasına, bozma nedenine göre davacı vekilinin tüm, davalılar vekillerinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Direnme Kararı:
10. … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 20.10.2015 tarihli ve 2015/573 E., 2015/776 K. sayılı kararı ile; önceki gerekçeler yanında davalının düzenlediği garanti belgesinde, aracın arızalarının belirlenen garanti süresi içinde gidereceğini ayrıca onarımın 30 gün içinde tamamlanacağını, tamamlanmaz ise aracın yenisi ile değiştirileceğini taahhüt ettiği, davalının aracı garanti belgesinde belirlenen sürede onarmadığı, davalının sırf bu yükümlülüğünden kurtulmak amacıyla ileri sürdüğü hususlara değer verilemeyeceği, davalı tarafından düzenlenen garanti belgesindeki koşulların yerine getirilmemesi bile tek başına aracın yenisi ile değiştirilmesi için yeterli iken bilirkişi raporunun yetersiz olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasının yerinde olmadığı gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
Direnme Kararının Temyizi:
11. Direnme kararı süresi içinde davacı vekili ve davalı … Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.

II. UYUŞMAZLIK
12. Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacı tarafından ayıplı olduğu iddia edilen araca ilişkin mahkemece alınan bilirkişi raporunun hüküm vermeye yeterli olup olmadığı, mahkemece araç üzerinde yeniden keşif yapılarak konusunda uzman bilirkişiden rapor alınmak suretiyle karar verilmesinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.

III. GEREKÇE
13. Uyuşmazlık konusu itibari ile öncelikle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (HMK) düzenlenen bilirkişi incelemesi ve olayın gerçekleştiği tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun (BK) 194 ve devamı maddelerinde düzenlenen ayıp kavramı ve ayıp hâlinde alıcının seçimlik haklarına ilişkin olarak açıklamalarda bulunmakta fayda vardır.
14. HMK’nın “Bilirkişiye başvurulmasını gerektiren hâller” başlıklı 266/1. maddesi; “Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Ancak genel bilgi veya tecrübeyle ya da hâkimlik mesleğinin gerektirdiği hukukî bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz. Hukuk öğrenimi görmüş kişiler, hukuk alanı dışında ayrı bir uzmanlığa sahip olduğunu belgelendirmedikçe, bilirkişi olarak görevlendirilemez.” düzenlemesini içermektedir.
Aynı Kanun’un “Bilirkişi raporuna itiraz” başlıklı 281/2. maddesinde ise;
“Mahkeme, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için, bilirkişiden, yeni sorular düzenlemek suretiyle ek rapor alabileceği gibi, tayin edeceği duruşmada, sözlü olarak açıklamalarda bulunmasını da kendiliğinden isteyebilir.” hükmüne yer verilmiş ve 282. madde ile de hâkimin bilirkişinin oy ve görüşünü diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendireceği belirtilmiştir.
15. Çözümü hukuk bilgisi dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektirdiği için bilirkişiye başvurulduğu hâllerde mahkeme, bilirkişi raporunda noksan veya müphem gördüğü hususların tamamlanması veya açıklanması için kendiliğinden veya tarafların itirazı üzerine bilirkişiden, yeni sorular düzenlemek suretiyle ek rapor alabilecektir. Ancak, mahkemenin bilirkişi raporunu noksan ve müphem bulmadığı (tam ve açık bulduğu), itirazların daha önce incelenmiş veya dava dosyasındaki bilgilerle karşılanması mümkün olduğu hâllerde mahkeme, ek rapor almadan veya yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırmadan bilirkişi raporuna karşı yapılmış olan itirazları kendisi de inceleyebilecektir (Kuru, B.: Hukuk Muhakemeleri Usulü C. III, … 2001, s. 2761).
16. Ayıba ilişkin olarak BK’nın 194. maddesi ise:
“Bayi müşteriye karşı mebiin zikir ve vadettiği vasıflarını mütekeffil olduğu gibi maddi veya hukukî bir sebeple kıymetini veya maksut olan menfaatini izale veya ehemmiyetli bir suretle tenkis eden ayıplardan salim bulunmasını da mütekeffildir.
Bayi, bu ayıpların mevcudiyetini bilmese bile onlardan mesuldür” şeklinde düzenlenmiştir.
17. Ayıp; bir malda sözleşme ve yasa hükümlerine göre normal olarak bulunması gereken niteliklerin bulunmaması ya da bulunmaması gereken bozuklukların yer almasıdır. Bu çerçevede ayıp kavramının içeriği belirlenirken öncelikle; sözleşme hükümlerine bakılmalıdır. Sözleşme ele alınırken bakılacak ilk husus, taraflar arasında satılan malın hangi özellikleri içermesi konusunda açık bir anlaşmanın olup olmadığıdır. Üzerinde anlaşma olmayan durumda ise, sözleşmenin yorumundan hareketle tarafların zımnen bu konuda bir anlaşma yapıp yapmadıklarına bakılacaktır. Zımnî anlaşmanın dahi olmadığı durumlarda, sözleşmenin tümü dikkate alınacak ve dürüstlük kuralına göre malın taşıması gereken vasıflar belirlenecektir. Bu anlamda ayıp, malın sözleşmeye göre taşıması gereken nitelikleri taşımaması hâli veya bu hususta özel bir hüküm olmasa da, sözleşmenin niteliği ve içeriği dikkate alındığında, malda mevcut olması gereken vasıfların eksikliği şeklinde ortaya çıkacaktır.
18. Satılan maldaki ayıp, açık veya gizli ayıp şeklinde olabilir. Açık ayıplar, ilk bakışta görülebilen veya basit bir muayene ile anlaşılabilen ayıplardır. Buna karşılık gizli ayıplar, ilk bakışta fark edilemeyen, sonradan yapılacak detaylı bir muayene ile anlaşılan ayıplardır. Bu tür ayıplar genelde malın yapısıyla ilgili olan ve kullanılmasıyla anlaşılan ayıplardır.
19. Alıcının seçimlik haklarına ilişkin olarak BK’nın 202/1. maddesinde, malın ayıplı olması hâlinde alıcının satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmenin feshini ya da satılanı alıkoyup kıymetinin noksanı mukabilinde semenin tenzilini isteyebileceği düzenlenmiştir.
20. BK’nın 202/2. maddesinde ise, ayıp hâlinde alıcının sözleşmenin feshi talebi üzerine hâkimin, hâl icabı sözleşmenin feshini haklı görmemesi üzerine semenin tenziline karar verebileceği belirtilmiştir.
21. BK’nın 203. maddesinde, satılanın muayyen misli şeylerden olması hâlinde alıcının, dilerse sözleşmenin feshi veya semenin tenzilinden hiçbirini talep etmeyip malın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep edebileceği düzenlenmiştir. Nitekim, Hukuk Genel Kurulunun 04.02.2020 tarihli ve 2017/13-694 E., 2020/71 K. sayılı kararında da aynı hususlara işaret edilmiştir.
22. Bu ilke ve açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacı, 22.02.2012 tarihinde davalı … Otomotiv Tic. Ltd. Şti.’den … Stepway marka aracı 30.035,08TL bedelle satın almış, aracı teslim aldıktan sonra trafiğe çıkar çıkmaz aracın ciddi şekilde sağa çekmesi nedeniyle 5-10 dakika sonra aynı zamanda yetkili servis de olan davalı … Otomotiv Tic. Ltd. Şti.’ye geri götürmüştür.
23. Davalı … Otomotiv Tic. Ltd. Şti. görevlilerince yapılan ilk incelemeden sonra, aracın arızasının nereden kaynaklandığının tespit edilememesi üzerine aracın tüm mekanik aksamlarının detaylı olarak incelenmesi gerektiğini davacıya bildirilmiş, davacı ise aracın “0” km özelliğini kaybetmeyecek şekilde incelenmesi talep etmiştir.
24. Dosya içerisinde yer alan 09.03.2012 tarihli onarım emrinde, aracın ön düzen ayar değerlerinin kontrol edildiği, yapılan kontroller sonunda ön düzen ayarlarında bir problem olmadığı belirtilmiştir.
25. Mahkemece, makine mühendisi bilirkişi aracılığıyla dava konusu araç ve bu araçla emsal başka bir araç ile yapılan inceleme sonucunda bilirkişi raporu alınmış, alınan raporda, aracın keşif sırasında 258 km’de olduğu, aracın servise 136 km’de getirildiği, serviste kaldığı süre içerisinde 122 km yol kat ettiği, aracın hâlihazırda sağa çekme arızasının bulunmadığı, yetkili servis tarafından aracın ön düzen ayarları yapılarak arızanın giderildiği, “0” km satın alınan aracın satışından hemen sonra sağa tarafa çekiyor olmasının aracın imâlatından kaynaklanan bir arıza olduğu kanaatini uyandırdığı ve bu arızanın açık ayıp niteliğinde olduğu belirtilmiştir.
26. Dosya içerisinde yer alan belgeler ve mahkemece alınan bilirkişi raporu ile de sabit olduğu üzere “0” km araçta sağa çekme arızasının yetkili servis tarafından giderildiği ancak aracın teslim alınmasından sonra trafiğe çıkar çıkmaz sağa çekme arızasının tespit edilmesi ile araçta imâlattan kaynaklanan hata bulunduğu ve araçtaki ayıbın açık ayıp niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Davacının aracı teslim alıp trafiğe çıkar çıkmaz araçtaki ayıbı tespit etmesi üzerine 5-10 dakika sonra aracı servise getirdiği yönündeki iddiasına davalılarca itirazda bulunulmamıştır.
27. Bu durumda araçtaki arızanın imâlat hatasından kaynaklandığı ve açık ayıp niteliğinde olduğu sabit olup, bilirkişi tarafından tekrar inceleme ve değerlendirme yapılmasını gerektiren teknik bir konu bulunmadığından ayrıca bilirkişi incelemesi yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
28. Araçtaki imâlat hatasından kaynaklanan açık ayıp nedeniyle davacı, BK’nın 203. maddesi uyarınca aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep etmiştir. “0” km alınan aracın imâlattan kaynaklanan arızasının bulunması karşısında davacı, aracın misli ile değişimi yönündeki talebinde haklıdır.
29. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında; alınan bilirkişi raporunda araçtaki hatanın imâlat hatasından mı yoksa kullanım hatasından mı kaynaklandığı noktasında tespite yer verilmediği, her ne kadar araçta ön düzen ayarı yapılmış ise de aracın amortisör, şanzıman bağlantı cıvatalarında anahtar izlerinin görüldüğü ancak bu parçalarda ne zaman ve ne gibi işlem yapıldığının bilirkişi tarafından tespit edilememesi nedeniyle alınan raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı, direnme kararının Özel Daire bozma kararında belirtilen nedenlerle bozulması gerektiği görüşü ile yeniden rapor alınarak aracın şanzıman ve amortisör gibi parçalarında ne gibi işlemler yapıldığı tespit edilerek, araçta imâlat hatasından kaynaklanan arıza bulunup bulunmadığı belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi ve direnme kararının bu değişik gerekçe ile bozulması gerektiği görüşü ileri sürülmüş ise de, bu görüşler yukarıda açıklanan nedenlerde Kurul çoğunluğunca benimsenmemiştir.
30. Hâl böyle olunca; yukarıda açıklanan hususlara değinilerek verilen direnme kararı usul ve yasaya uygun olup, yerindedir.
31. Ne var ki, mahkemece davacının kazanç kaybı talebinin reddine ilişkin temyiz itirazları Özel Dairece incelenmediğinden, bu yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.
IV. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Direnme kararı yerinde olup davacının kazanç kaybı talebinin reddine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
Ancak karar düzeltme yolunun açık olması sebebiyle öncelikle mahkemesince Hukuk Genel Kurulu kararının taraflara tebliği ile karar düzeltme yoluna başvurulması hâlinde dosyanın Hukuk Genel Kuruluna, başvurulmaması hâlinde ise mahkemesince doğrudan Yargıtay 11. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren on beş içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.06.2021 tarihinde oy çokluğu ile karar verildi.”

 

-Ayıplı araç emsal karar – 26

Sıfır kilometre olarak satın alındıktan sonra bir lastiğinin yanak kısmı yırtılan bir araç hakkında:

---

 

Tüketicilerin, sıfır kilometre olarak satın aldıkları araçlarında karşılaştıkları ayıplar hakkında geniş açıklamalar için Ayıplı Araçlarda Tüketici Hakları isimli makalemizi, 2. el olarak satın aldıkları araçlarında karşılaştıkları ayıplar hakkında geniş açıklamalar için 2. El Araçta Ayıp / Tüketici Hakları isimli makalemizi inceleyebilirsiniz.

---

Eğer sizler de, bu yazımızda anlatılan veya benzeri problemler yaşamaktaysanız, ülke geneline yayılan çalışma arkadaşlarımız ile sizlere yardımcı olabiliriz. Bunun için “Bize Ulaşın” bölümünü kullanabilirsiniz.